
Tuesday, November 29, 2005
Dut yemiş bülbüle dönmek

Tuesday, November 15, 2005
Giacomo Girolamo Casanova
Casanova aslında Giacomo Girolamo Casanova’dır, 1700 lü yıllarda yaşamış bir Venedikli’dir, maceracı ve yazardır. Pek heyecanlı bir hayat geçiren sayın Casanova "Histoire de Ma Vie" adlı otobiyografisini yayınlar, yaşlanana kadar İtalya ve Fransa başta olmak üzere tüm Avrupa’da “hoppa” bir hayat yaşar. Aslında bir yazar, keşiş, avukat, bilim adamı, asker, diplomat ve bir gezgin olan Casanova’nın ismi nasıl olur da bir hovardaya çıkar? Yaşamı boyunca 150 ye yakın kadınla bilikte olduğu söylenmekte, bu bakımdan bile pek çok erkeğin olmak istediği bir ilah konumuna çoktan ulaşmakta Casanova.
Kimi Casanovistler Don Juan ve Marquis de Sade gibi Casanova’nın bir sex avcısı olmadığını, aksine beraber olduğu tüm kadınlara aşık olan bir romantik olduğunu iddaa ederler. Casanova için önemli olan beraberliklerde yaşadığı haz ve mutlulukmuş aslında efendim ve bunu tüm kadınlara da yaşattığı söylentiler arasındadır. Dedikodular der ki Don Juan için mühim olan fetihtir, bir kadını fethettiği an rotayı başka kadına yönlendirir, yeni avların peşine düşer. Casanova ise aşka ve karşılıklı hazlara odaklı yaşar, Don Juan gibi kalpsiz değildir, birlikte olduğu her kadına aşık olur, ama bir suçu vardır bir turlü bununla yetinemez., bir başka deyişle aynı anda pek çok kadını idare eder. Yani Casanova der ki gelin ey canlar hepinize yetecek kadar aşkım sevgim vardır, hepinizi seveyim, değer vereyim. Oysa Don Juan avını sinsice takip eden, onu zayıf anında köşeye sıkıştıran soora afiyetle yiyen ve yeni avların peşine düşen bir avcıdır. Bana kalırsa her ikisine de Freud’la yaklaşıp bu doğalarındaki doyumsuzluğu iyice bir araştırmak gerekir ama bulaşmayayım diyorum. Ben tüm tarafsızlığımla kendilerini tanıttım efendim, yorum sizin.
Monday, November 14, 2005
Don Juan
Don Juan doğulur mu, olunur mu tartışmasına geçmeden önce kendisini biraz tanıyalım dilerseniz. Don Juan tam anlamıyla bir "libertine" dir. Bir başka deyişle "ahlaksız, sefih, hovarda, çapkın ve sefehat düşkünü" dür. Don Juan adı kimi zaman "seducer" yani "iğfal edici, ayartıcı" sözcükleri yerine de kullanılagelmiştir.
Don Juan'un kahramanı kimlerine göre 17. yüzyılda yaşamış olan Don Juan Tenorio adında İspanyol bir asilzadedir. Efsanelere göre Don Juan asil bir ailenin genç bir kızını ayartmış, sonra da kızın babasını öldürmüştür. Daha sonra bu zavallı beyamcanın mezarına gelerek kendisinin heykeliyle konuşmuş, utanmadan bir de akşam yemeğine davet etmiştir, heykel amca da kabul etmiştir. Babanın hayaleti akşam yemeğine gelmiş, Don Juan'ın elini sıkmış ve kendisini kollarından çekerek cehennemin ateşli yollarına sürüklemiştir. Don Juan'ın bu dramatik ölümü "pek ahlakçı kimseler tarafından" "Allah'tan belasını" buldu şeklinde de yorumlanabilir.
Don Juan bir efsanedir, ve efsane yazarları için "sıkı" bir malzemedir. Kimilerine göre Don Juan basit, şehvet düşkünü bir hovarda, önüne gelen her kadınla birlikte olan zalim bir baştan çıkarıcıdır. Kimilerine göre ise ayarttığı her kadını gerçekten seven, onların içindeki gerçek güzelliği ve değerleri ortaya çıkaran bir romantiktir. Biz ikincisi olmasını yeğleriz tabi, ama kendilerinin bu her çiçekten bal alma hadisesini onaylar mıyız bilemiyorum. Bana dokunmayan yılan bin yıl yaşasın diyerek Don Juan'a rastlayan dişi bireylere bol sabır, kendilerine de bol güç bol kudret diliyoruz efendim. Zira her kadınla teker teker uğraşmak, içlerindeki güzelliği dışarı çıkarma işi üstün bir güç gerektirir, sonunda da bu çabaya değer mi değmez mi tartışılır.
Portishead

Portishead yine Bristol’dan çıkmış, oranın puslu, karanlık havasını solumuş bir trip-hop grubudur hatta gurusudur. Portishead ve diğer trip-hop grupları aslında bu “trip-hop” sözcüğünü pek de sevmezler, medyanın kendi müziklerini kategorize etmek için uydurduğu bir sözcük derler trip-hop için, onlara göre yaptıkları müzik kategorize edilemez.
Portishead'ın solisti Beth Gibbons'ın isli, puslu, sisli, karanlık, gri, öfkeli, sessiz, derin sesinden her biri ayrı etkileyici Dummy parçalarını dinleyiniz, aklınıza zarar veriniz.
http://www.youtube.com/watch?v=MPJJSCFdVd0
Thursday, November 10, 2005
Kaffeehaus

İstiklal Caddesi'nde dümdüz yürüyünüz, Galatasaray Lisesi'ni geçiniz, az kaldı, tünele vardınız, sağda, köşede tünelin tam karşısında bir kafe göreceksiniz. Kaffeehaus ilginç bir mekandır, huzurludur, sakindir ama bir o kadar da canlıdır. Yüksek tavanı, duvardaki aynaları, kedisi, hoş sohbet garsonları, lezzetli yemekleri, tatlıları ve kahveleri...bir gün tek başıma sıkılmadan cam kenarındaki masada 6 saat oturduğumu bilirim, okuyarak, içerek, etrafı seyrederek. Tam anlamıyla İstanbul'da kurtarılmış bir bölgedir Kaffeehaus.
http://www.kaffeehaus-istanbul.com/ sayfasında yazılanlara göre 1683 yılında Türkler Viyena'ya kahveyi götürmüşler sonrasında Kaffeehauslar açılmış, ve bir dönem çok pupüler olmuş. Ama sonraları bir bir kapanmışlar. 90'larda eski popülaritesini tekrar kazanmışlar ve 2000 yılında İstanbul'da Kaffeehaus açılmış. Kaffeehaus'ların ortak özellikleri lezzetli kahveleri, geniş dergi ve gazete seçkisi ve saatler geçirebileceğiniz rahat mekanları. Tüm bunlar için Viyena'ya gitmeye gerek yok tabi, adres: Kaffeehaus, Tünel Meydanı-Beyoğlu, İstanbul / Turkey
Air ve Trance

Bu noktada İngilizce'de "trance" denilen, Türkçe'ye "dalınç, esrime, vecit hali, istiğrak; kendinden geçme; ruhun yücelmesi; f. vecit haline koymak; teshir etmek, büyülemek. ,trans." olarak çevirilebilecek sözcükten bahsetmek isterim sevgili dostlarım. Zira Air demek trance demek, trance demek Air demek anladım, yüksek dozda tavsiye edilir.
Cat Power

Asıl adı Chan Marchall olan bu müstesta kişiliğin yaptığı müziğe minimalist ve pastoral diyorlar. Ben bu sabah Moon Pix (1998) albümünü dinledim, Laura Veirs'e (Carbon Glacier) benzettim biraz müziğini, dinledikçe ağır ağır sizi puslu havasıyla sarıp sarmalayan sözleriyle yaralayan bir tonda söylüyor şarkılarını, dinlemesem diyorsunuz olmuyor, dinlemeye devam etsem diyorsunuz, işleriniz yarım kalıyor.
"Say" i dinlerken üşüdüm, yağmur yağıyor sandım, zaten gök de gürlüyordu, bir de şarkıda aşağıdaki sözler fısıldanıyordu.
"learn to say the same thing
let us hold fast to saying the same thing
never give up no never give up
if you're looking for something easy
you might as well give it up"
Wednesday, November 09, 2005
Adrenalin ve rafting

Peki bu adrenalin denen pek mühim hormon en çok ne zaman salgılanır. Ben yaşamında en çok rafting yaparken salgıladım diyebilirim, gerçi bottan düştüğümde, kayalara doğru sürüklenirken, film şeritleri gözlerimin önünde uçuşurken küfretmiş de olabilirim adrenaline ama olsun sonra geçti bitti. Efedim bu rafting nası bir spordur ki insan onca tehlikenin içine atılır, bu nasıl bir adrenalindir ki insan sürekli salgılamak ister. Buyrun hep beraber aydınlanalım.
Rafting, "raft" eylemi ile ing takısının bir araya gelmesiyle oluşan heyecanlı bir kelimedir. Raft bildiğimiz bottur, rafting de bu botla nehir üzerinde gezinerek yapılan bir tür doğa sporudur. Rafting aslında gerekli önlemler ve korumalar alındığında gayet güvenli bir spordur, bu yüzden işi bilenlerle ve ciddiye alanlarla yapılması tavsiye edilir. Biz mesela bu işin üstadı sayın çok milli sporcumuz, atletimiz, ormanların kıraliçesi güler hatun ve dadaşları ile Dalaman çayında sevgili ecoraft ekibiyle rafting yapmıştık. Adrenalin, serotonin bilumum hormonları salgılamıştık efem. Şiddetle tavsiye edilir.
Tuesday, November 08, 2005
Hans Christian Andersen

Andersen yoksul, tek odada yaşayan bir ailede dünyaya gelmiş babası ayakkabıcı olan çirkin mi çirkin bir çocukmuş önceleri. Çirkin ördek yavurusunu kendi çirkinliğinden esinlenerek yazdığı söylenir. Bu çirkinlik konusunda Danimarka halkını kesinlikle temsil etmediğini söyleyebilirim. Babası öldüğünde henüz bir çocuk olan Andersen ailesini geçindirebilmek için çeşitli işlerde çalışır, daha sonra Kopenhag'a gelerek muhteşem sesiyle Royal Danish Theatre'a girer. Bir talihsizlik sonucu sesini kaybeder ve bir arkadaşının tavsiyesiyle şiire merak salar. Daha sonra çeşitli eğitim kurumlarında ders alan yazar masallarına sinen o karanlık havayı oluşturacak depresif günler geçirir. Andersen farklıdır, çirkindir, diğerlerinden yaşlıdır ve hepsinden öte feminen bir görünüme sahiptir. Andersen'in cinsel yaşamının derinliklerine dalmayalım, ki pek çoğu özellikle bu konuda kalıp öteye geçememiştir. Ama kısaca yazarın cinsel münasebet konusunda çekinceleri olduğu hatta buna kesinlikle karşı çıktığı söylenir. Andersen masallarının binbir gece masallarından da etkilendiği rivayetlar arasındadır. Peki Andersen masalları çocuklar için midir? Okurken korkutan, iç sızlatan, karanlık, acımasız masallar çocukların dünyasına ait midir? Şüphesiz Andersen'in eserlerini salt çocuk edebiyatı içinde değerlendirmek yanlıştır, ki kendisi de kategorize edilmek istenmemiştir.
Çirkin ördek yavrusunda diğerlerine benzemediği çirkin denilen, aşağılanan bir ördekle kaşılaşırız. Kibritçi kızında bir yılbaşı gecesi kibrit satmaya çalışan, kibritlerini bir bir yakıp ısınmaya çalışan ama sonunda donarak ölen küçük bir kız kahramanımızdır. Küçük deniz kızında platonik bir aşkla prense vurulan, ama konuşamayan sonunda da bir baloncuk olup gökyüzüne uçan deniz kızına üzülürüz. Korkunun, üzüntünün, yoksulluğun, çaresizliğin ve ölümün de yaşamınb ir parçası olduğunu sevgili Andersen biz daha çocukken öğretmiştir bize. Gökten de elma yerine bir kaç gözyaşı düşmüştür.
trip hop
Trip-hop sözcüğü bu dünya dışı yani "out-of-this-world" a gönderme yapar. Seslerin tüm güçleriyle algılara saldırması, bir kendinden geçiş, dünyadan kopuş. 90'lı yıllarda tüm dünyayı istila eden hip-hop çılgınlığına bir alternatif arayışıdır İngiltere'de. Bristol'lü genç arkadaşlarımız hip-hop u değiştirerek, Bristol'un ağır puslu karanlık havası içinde yoğurarak trip-hop'ı doğururlar. Bristol trip-hop'unda yavaş ve ağır davul vuruşları baskındır. Sound'unda acid jazz ezgileri de görülür. Massive Attack'in ilk albümü "blue lines" Bristol trip-hop hareketinin mantifestosu olarak bilinir. Sonraları Portishead çıkar meydana, solisti Beth Gibbons'un puslu ve "sullen" (öfke dolu ve sessiz) sesi trip-hop'ta yeni bir dalga başlatır.
Trip-hop'un üzgünken, kızkınken ve bilhassa depresif hallerde dinlenilmesi önerilmez, müzik algı kapılarını açar, davul atardamarlarınıza kan pompalar, içinizdeki şeytan dürtülür, yine de üşenip sadece daha da bunalırsınız, işin kötüsü bunalmaktan zevk alırsınız, bu ruh haline alışırsınız , uyuşursunuz. Uyarmadı demeyin.
Statüko bias
Aman siz siz olun mevcut durumunuzu kayırmayın, nesnel bir şekilde değerlendirin, tembellik yapmayın, gerekiyorsa risk alın.
Susamlı cevizli şekerleme
Öncelikle 1 çay bardağı şekeri alıp bir tavada eritiyoruz. Şeker iyice eridikten sonra üzerine 1 bardak kavrulmamış susamı döküyoruz. Daha sonra isteğe göre fıstık ya da ceviz kırıklarını bu karışımın içine döküp hepsini iyice karıştırıyoruz. Ben cevizi öneriyorum, fıstıklısından küçükken çok yedim, cevizlisi daha güzel oluyormuş. Bu noktada karıştırma süresi çok önemli, annem bana fazla karıştırma kızım dediği halde ben 5 dakika karıştırdım asilik ettim, siz bunu 1 dakika yapın. Daha sonra tüm bu karışımı bir tabaga serdiğimiz alimünyum folyonun üstüne yayıyoruz, ince bir tabaka halinde. Üzerine folyonun geri kalan kısmını kapatıp bastırıyoruz ki şekerleme ve cevizler iyice yapışsın birbirine. Sonra elbette soğumaya bırakıyoruz. Efendim şekerlemeniz hazır, alınız kıtır kıtır yiyiniz, yedikçe şişmanlayınız, dişlerinizi çürütünüz, şeker seviyesini arttırınız. Aman efendim hikaye bunlar möhim olan serotonin değil mi hem cevizde bol miktarda var, buyrunuz salgılayınız.
Monday, November 07, 2005
Ölmeye Yatmak
Aysel ölmeye yatar, tüm yaşadıklarıyla, cumhuriyetin kuruluşuyla, modernleşmeye, "avrupalı"laşmaya çalışan ülkesiyle, insanlarıyla, çağdaş, hür olmaya çalışan kadınlığıyla. Bir ulusun değişmesi, ayağa kalkması, dimdik yürümesi kolay mıdır? Yürümek hangi sancılı süreçlerin, eylemlerin sonucudur? 30'ların yeni yeni ayağa kalkan Türkiye'si 50'lere kadar neler yaşamıştır, yeteri kadar yürüyebilmiş midir, yürürken Aysel, Ali, Aydın ve diğerlerini nerelere savurmuştur?
Tüm bu sorular bir gece bir kız "okumaya yattığında" sorulmuştur. Üçlemenin devamında (bakınız: Bir Düğün Gecesi ve Hayır) okumaya yatma eylemi devam edecektir.
Wednesday, November 02, 2005
Eternal Sunshine of the Spotless Mind

C-Ne var?
J-Bilmiyorum
C-Ne istiyorsun Joel?
J-Sadece biraz beklemeni istiyorum
C-Tamam
J-Gerçekten mi?
C-Ben bir kavram değilim Joel, sadece huzur arayan bir kızım, ben mükemmel değilim
J-Sende hoşlanmadığım hiçbirşey göremiyorum
C-Ama göreceksin
J-Göremiyorum
C-Göreceksin, birşeyler bulacaksın, ben de senden sıkılıp kendimi kapana kısılmış hissedeceğim. Çünkü bana hep böyle olur.
David Lodge-Terapi

Modern zamanda yaşayan her şeye sahip bireylerin mutluluktan gittikçe uzaklaştıklarını ele alan bir kitap. 5 yıldır bir sitcom'un senaryo yazarlığını yapan Tubby milyonlarca dolar kazanmıştır bu işten, çok parası, mutlu bir evliliği (?) güzel bir evi ve hala insanların güldüğü bir sitcomu vardır. Bir gün dizine korkunç bir sancı girer, sancının şiddetinden kurtulamaz bir türlü, ameliyat olur ama yine de dizindeki sancıyı geçiremez. Bu ağrı yüzünden sporu bırakır ve eşinden uzaklaşır git gide. Haftada 3 gün terapiye gitmeye başlar, psikoterapi, akupuntur ve aromaterapi... Yine de bir türlü kurtulamaz içine düştüğü mutsuzluktan. İyice dibine vurur herşeyin, ve karısı onu terkeder.
Temel olarak her şeye sahip olduğumuzda, aslında farketmesek de pek çok şeyden yoksun kaldığımızı anlatan bir kitap Terapi. Tüm o terapi seansları bu sistemin uydurduğu bir masal aslında. Bizi kendi soktuğu çukurda idare etmemizi sağlayacak kadar tutan terapiler... Biz de bu masalın içinde bize verilen rolleri oynuyor gibiyiz, depresyona girmek, mutlu olmak, ya da birine kızmak da bu rollerden bir kaçı. Birileri düğmeye bastığında mutlu olmamız gerektiğini, sitcomlarda olduğu gibi gülmemiz gerektiğini farkediyoruz, artık kendi kendimize gülemiyoruz bile.
Tüm bu mutsuzluğun içinde yavaş yavaş hayatında herşeyi kaybederken Tubby birden eski aşkının peşine düşer, İngiltere'den İspanya'ya doğru bir hacda olduğunu, yürüyerek tüm o yolu katedeceğini öğrenir ve onun peşinden geçtiği yolardan izini sürmeye başlar. Eskiden üzdüğü, kırdığı çocukluk aşkının peşinden gider. İnsan 40 yıl geçtikten sonra üzerinden, çocukluk aşkını neden arar? Daha anlamsız, kin dolu, nefret dolu anlar girmediği için belki de çocukluğuna, çocukluk her zaman mutlulukla anılır nedense, ve aşkları da.
Tubby onu bulur, bir elinde asa, seyyah gibi yürürken bulur tozlu bir yolda. Kanserden bir göğsü alınmış da olsa, yaşlanmış da olsa onu hala sevdiğini farkeder, ve o an o yolculukta yaşamındaki tüm mutsuzluktan sıyrıldığını farkeder, diz ağrısı da geçmiştir artık, ve mutludur.
Mutluluk insanların büyüttüğü gibi ulaşılmaz, uğrunda savaşılan bir şey değildir aslında, farketmeden mutlu olur insan, yaşamındaki koşullar mutluluğa yönlendirir insanı.
deliliğe övgü
Ursula L Guin

jacqueline roque

picasso'nun hayatına giren sayısız kadından biri, son ilham perisi.jacqueline roque, picasso'nun ölümüne kadar ressama kendini adar, son yirmi yılında picasso'nun pek çok tablosunda yer alır.kimilerine göre Paris'te bulunan Picasso Müzesi Jacqueline'nin çabaları ile kurulmuştur. Picasso'nun anısına kurulan bu müzeden sonra jacqueline'nin yaşaması için bir amaç kalmamış, kendisini vurarak intihar etmiştir.
Nabokov-Lolita
Michel Tournier
Anahtarlar ve Kilitler
Tori Amos

son albümü "the beekeeper" a 20 parça sığdırmış, şu an hangi dünyada yaşadığını tahmin edemediğim üstün insan. dünyadaki herşeyi yaşamış her şeyi bilen bir bilge gibi ama aynı zamanda yeni doğmuş bir bebeğin tüm saflığıyla şarkı söylüyor amos. piyanosuyla sevişirken sanki tüm yaşadıklarımızı anlatıyor, söyleyemediklerimizi dile getiriyor, bir süreliğine kendi dünyasına konuk ediyor bizi.
Damien Rice

Hazırlanma
Oruç Aruoba-de ki işte